Bar, bites and booze
Moonshine, Jell-O, orange blossoms: de roerige jaren twintig brachten niet alleen feest en nieuwe vrijheden, maar ook veel spannende foodtrends – zo festive dat je ze graag wilt laten herleven.
De roaring twenties. De charleston, uitbundige jazzmuziek, de flapper-girl. En de speakeasy. Van 1920 tot 1933 geldt in de Verenigde Staten een verbod op de verkoop, handel en productie van alcohol: de drooglegging of The Prohibition Era.
De jaren twintig luidden ook een tijd in van optimisme na de Eerste Wereldoorlog en – net als nu – een pandemie (influenzagolf van 1918): er is weer geloof in de toekomst en bloei op technologisch gebied. Er ontstaat een fascinatie voor alles wat nieuw is, de welvaart neemt toe en mensen trekken massaal naar New York en Chicago. Tegelijkertijd juicht een grote groep mensen de drooglegging toe: alcoholconsumptie is volgens hen immoreel en gevaarlijk.
De mens laat zich niet zo makkelijk temmen, zo blijkt: in het hele land schieten geheime bars – de fameuze speakeasies – als paddestoelen uit de grond, wordt illegaal alcohol gestookt (zogenaamde moonshine, zoals bathtub gin) en bloeit een losbandige, experimentele muziek-en danscultuur op. In het New Yorkse Harlem kennen legendarische jazzmuzikanten als Louis Armstrong, Bessie Smith en Duke Ellington hoogtijdagen in de Cotton Club en Smalls Paradise. Nieuwe mode en haarstijlen worden ongekend populair als gevolg van een vrijere houding van vrouwen: de flapper-girl is geboren. Doordat vrouwen zich tijdens de oorlog hadden ontpopt tot volwaardige arbeidskrachten en in 1920 het vrouwenstemrecht feit was, voelden zij zich zelfstandiger en onafhankelijker. De moderne twentiesvrouw rookte, dronk en danste. De rokken werden korter, net als het haar, en ze droeg hakken en opvallende make-up.
Ondanks de drooglegging zinderde het van de levenslust en opwinding. Louche bars waar orange blossoms (goedkope gin met sinaasappelsap) werden geserveerd bestonden naast speakeasy-gelegenheden zoals de 21 in New York: een meerdere verdiepingen tellende club met entertainment, livemuziek en een restaurant. Daar vloeide de alcohol rijkelijk, maar in het openbaar moesten de klassieke oesters met champagne nu plaatsmaken voor vruchtencocktails.
De Washington Post adviseerde in 1927 om bij het kerstdiner vruchtensap te serveren ter vervanging van wijn. Staan ons, nu het einde van de pandemie in zicht lijkt, nieuwe roaring twenties te wachten, of worden het eerder boring twenties? We kunnen in elk geval weer (iets meer) feesten, dansen en uitgebreid dineren en dat vruchtensap kunnen we met kerst ook laten staan. Laat je inspireren door de jaren twintig: maak er een swingend Great Gatsby-partykerstfeest met pre-prohibition cocktails van.
BARS
speakeasies
Vrijheid, inventiviteit, genot: de twenties spreken tot de verbeelding. Swingende jazz, de flapper-girl en gangsters als Al Capone blijven ons inspireren. Op de menukaart van veel retro speakeasy-bars staan pre-prohibition cocktails. Bij ‘detectivebureau’ Evans & Peel in Londen loop je via het kantoortje een cocktailbar in. De geheimzinnige speakeasy Dr. bevindt zich érgens in het Rotterdamse Scheepvaartkwartier. En de New Yorkse speakeasy Bathtub Gin verwijst naar de huisgestookte alcohol van weleer. In Parijs opent de Mobster Bar (misschien) de deur voor je.
BITES
canapés
Nieuwe producten uit de jaren twintig zoals Jell-O, 7-Up en Snickers beantwoordden aan de groeiende populariteit van alles wat zoet is. Tijdens de twenties is hartig fingerfood daarnaast ook razend hip, zowel in illegale als legale horecagelegenheden en binnenshuis. Een beetje gastheer/vrouw serveerde een arsenaal gezouten noten, rauwkost (zoals rose radishes), pickles en olijven, vergezeld van kleine sandwiches en canapés in alle soorten en maten. Die andere cocktail – van garnalen – kende vele variaties, van krab, vruchten, oesters of kreeft. De populariteit van zowel de Chinese als de Italiaanse keuken nam ook toe: Chinatown breidde zich steeds verder uit en Italiaanse immigranten speelden slim in op de drooglegging. Zij openden honderden speakeasies in Little Italy, en daar werd ook gekookt. Tijdens het drinken is een dampend bord spaghetti meat balls natuurlijk zeer welkom.
BOOZE
cocktails galore
Hét handboek voor de cocktailmixer dat tijdens de drooglegging in 1927 werd gepubliceerd, geschreven door de obscure figuur Judge Jr is Here’s How. Het geeft een overzicht van populaire cocktails zoals de French 75: een mix van 45 ml gin, 20 ml citroensap en 20 ml suikersiroop, afgetopt met champagne en ijs. The Bronx is in 1927 al een old reliable van vóór 1920: gelijke delen (60 ml) gin, sinaasappelsap en vermout. Bij elke cocktail stond een suggestie voor een toast: ‘Here’s to the flapper; may she keep that fool-girl complexion!’
Summum ideas
Read more stories
Jazz age
Van de roerende jaren twintig toen naar die van nu: designers gaan helemaal op in het feestelijke gevoel van de jazz age, met glitter, glamour en glans.
Nibbles & bites
Of je nou een groot kerstcocktailfeest organiseert of in aanloop naar de feestdagen een knusse get-together in gedachten hebt, goed gekozen happen, nibbles en bites dragen bij aan een opperbeste stemming.